Հայոց լեզու և Գրականություն 10

                       

                         Պատվերի օբյեկտները

Բացի Բենեդիկտին համայնքի ընդհանուր նպատակներից, Մխիթարյանների հատուկ մասն է նրանց նվիրումը հայ ժողովրդի մշակութային ժառանգության պահպանմանը: Կենտրոնական կարեւորության մասին, եւ դա մշտապես Մխիթարի գլխավոր մտահոգությունն էր `հայոց լեզուվի փայփայում: Քանի որ հայերը ցրված են ամբողջ աշխարհում, նրանք մշտապես դիմակայում են ամբողջովին ձուլվելու գայթակղությանը: Այս վտանգի հաղթահարման համար Մխիթարյանները կենտրոնանում են երիտասարդներին քրիստոնեական ոգով եւ հայ ավանդույթներում կրթելու վրա: Հետեւաբար նրանք գործում են Ստամբուլում, Բեյրութում, Հալեպում, Լոս Անջելեսում, Բուենոս Այրեսում եւ Փարիզում: Բացի այդ, հոգեւոր խնամքը նախատեսված է տեղական հայ կաթոլիկ համայնքների համար:

Որպես պատվերի մեծագույն արժեքներից է նրանց բանասիրական գործունեությունը: Այն ընդգրկում է հայագիտության բոլոր ոլորտները ` պատմություն, աշխարհագրություն, հնագիտություն, եկեղեցական պատմություն, գրական պատմություն, ճարտարապետություն, գիտություն եւ արվեստ:

Հատկապես «Handes Amsorya» ամսագրի հետ 1887 սկսեց ինտենսիվ բանասիրական գործունեություն Վիեննայում: Այն դարձավ հայ բանասիրության կենտրոնը, որի շուրջ հավաքվել էին բազմաթիվ հայեր եւ եվրոպացի հայագետներ:


                                                                                                                                                                             http://mechitharisten.org



                                                    Հզոր Մտքեր

50-ական թվականներին քսաններորդ դարում, անգլյական բեռնափոխադրող նավը, որը բերում էր Պորտուգալիայից գինի, հասավ նշանակված նավահանգիստ` Շոտլանդիա: Նավաստիներից մեկը մտավ նավի ցուրտ պահեստը, որպեսզի տեսներ արդյոք բոլոր շշերը բեռնաթափվել են: Այդ մասին ոչինչ չիմանալով, ուրիշ նավաստի փակեց դրսից պահեստի դուռը: Գերին ամբողջ ուժով ծեծում էր պատերը, բայց ոչ մեկ նրան չլսեց և նավը հետ շարժվեց Պորտուգալիյա: Նավաստին պահեստում գտավ շատ ուտելիք, բայց նա գիտեր, որ ցածր ջերմաստիճանի տակ երկար չէր գոյատևի: Նա երկաթի մի կտոր վերցրեց և պատերին սկսեց գրել իր տանջանքների մասին, ամեն ժամ ամեն օր նա գրում էր: Նա իր հոգևարքը բնութագրում էր գիտական ճշգրտությամբ: Ինչպես էր ցուրտը նրան պատում, ինչպես էր սառչում նրա քիթը, ձեռքերի և ոտքերի մատները: Ինչպիսին է անդիմադրելի, սառցե օդի այրոցները: Երբ Լիսբոնում նավը գցեց խարիսխը, կապիտանը բացեց պահեստը և գտավ այնտեղ մահացած նավաստուն: Մարդիկ կարդացին պատերին գրված նրա պատմությունը: Ամենա անհավատալին դա չէր` կապիտանը չափեց  պահեստում օդի ջերմաստիճանը, ջերմաստիճանը ցույց տվեց 19 աստիճան: Ելնելով նրանից, որ նավը ետ էր գալիս առանց ապրանքի, սառեցման համակարգը չէր միացվել: Մարդը մահացավ նրանից, որ մտածում էր, թե նա մրսում է: Նա իր երևակայության զոհը դարձավ:

                                    http://www.newauthor.ru/history/mogushhestvo-mysli



                       

              
        Ակսել Բակունց և Եղիշե Չարենց


Մեծ բարեկամներ էին Ակսել Բակունցն ու Եղիշե Չարենցը: Նրանց բարեկամությունը շատ էր հիշեցնում Հովհաննես Թումանյանի և Ղազարոս Աղայանի բարեկամությունը:
Նրանց բարեկամությունն սկսվեց ծանոթության րոպեից և տևեց մինչև վերջ, որն ունեցավ տասը-տասնմեկ տարվա կյանք, բովանդակալից, լեցուն, վճռական տարիներ, տարիներ բեղմնավոր տքնության և ստեղծագործական վերելքի:
-Որտեղի՞ց եկավ մեր Ակսելը,-ասում էր Չարենցը,-դու տես՝ կարճ ժամանակվա ընթացքում ինչ դառավ: Եկավ ոնց որ գարնանային որոտ: Այսպես գալիս են միայն իսկական գրողները՝ անսպաելի ու հանկարծական… Ակսելը մեծ երևույթ է:
Իր հերթին Բակունցը բարձր էր գնահատում Չարենցի տաղանդը, նրա գիրն ու գրականությունը, երբ կարդում էր պարբերական մամուլում ժամանակակից բանաստեղծների «ստիխները», ուսերը վեր էր քաշում.
-Չարենցից հետո ի՞նչ բանաստեղծություն:



         Ո՞վ էր Բակունցի «ալպիական» կինը

«Ալպիական մանուշակ» պատմվածքը Չարենցի կնոջ` Արփենիկի հիշատակին նվիրելուց առաջ Ակսել Բակունցը մի առիթով խոստովանել է, որ իրականում դա գրվել էր բոլորովին այլ կնոջ համար: Նույնիսկ պատմվածքում տողեր կային, որոնք գաղտնազերծում էին Բակունցի սրտի գաղտնիքը: Եվ այդ ճակատագրական կնոջ անունն էր Ժենյա Գյուզալյան:
Ժամանակակիցները պատմում են, որ Ժենյան միջին հասակի, բարեկազմ, փոքր ինչ սրված դիմագծերով աղջիկ էր: Միշտ երազկոտ հայացք ուներ: Հագնվում էր շատ ճաշակով: Սիրում էր ու ծանոթ էր գրականությանը: Այս սերը գալիս էր նրա ընտանիքից, որտեղ առանձնակի վերաբերմունք կար արվեստների նկատմամբ:


                              ՆՈՐ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԴԻՑԱՐԱՆԻ ԱՍՏՎԱԾՆԵՐ

ԱՐԱՄԱԶԴ Հին հայերի գերագույն աստվածն էր Արամազդը, երկնքի և երկրի արարիչը, բոլոր աստվածների հայրը։ Նա կոչվում էր «Մեծ և արի Արամազդ»։

 ԱՆԱՀԻՏ Արամազդի դուստրն էր կամ կինը Անահիտը՝ հայոց ամենասիրելի և պաշտելի դիցուհին։ Նա մայր աստվածուհի էր, պատկերվում էր երեխան գրկին՝ հայ մայրերին կամ կանանց հատուկ գլխի հարդարանքով, մինչև ուսերը իջնող գլխաշորով։ 

ՎԱՀԱԳՆ Հայոց դիցարանի երրորղ աստվածն էր Վիշապաքաղ Վահագնը, մի վառվռուն ու խարտյաշ պատանի՝ հրեղեն մազերով, բոցավառ մորուքով և արեգակնափայլ աչքերով։

 ԱՍՏՂԻԿ Վահագնի տարփածուն էր Աստղիկ դիցուհին՝ հայոց սիրո և ջրի աստվածուհին, որի պաշտամունքը կապված էր Արուսյակ (Վեներա) մոլորակի հետ։ 

ՆԱՆԵ Հին հայերի հաջորդ դիցուհին Նանեն է՝ Արամազդի դուստրը, հավանաբար ռազմի աստվածուհի, որի պաշտամունքը սերտորեն կապված էր մայր դիցուհու՝ Անահիտի պաշտամունքին։

 ՄԻՀՐ Երկնային լույսի և արեգակի աստվածն էր լուսաճաճանչ Միհրը՝ Արամազդի մյուս որդին, Անահիտի և Նանեի եղբայրը։ Նրա գլխավոր տաճարը գտնվում էր Դերջան գավառի Բագահառիճ գյուղում։ Միհրին էր նվիրված նաև Գառնիի հեթանոսական տաճարը։

 ՏԻՐ Հին հայերի իմաստությունների, ուսման, գիտության աստվածն էր Տիրը՝ Արամազդ գերագույն աստծո գրիչը կամ քարտուղարը, որի պաշտամունքատեղին գտնվում էր հին Արտաշատի մոտակայքում և կոչվում էր Արամազդի գրչի դիվան կամ գիտությունների ուսուցման մեհյան։




9. 1. Հոգեվիճակ, արևավառ, ագևոր, ոսկեվաճառ
2. Կարեվեր, գերեվարել, տարեվերջ, գոտևորել
3. արեվմտաեվրոպական, ոսկեվարս, անձրևային, սերկևիլ
4.Ագեվազ, գինեվաճառ, ուղեվճար, դափնեվարդ 





10.
1. Տույժ, հեռակայել, էական, արքայորդի
2. Ատամնաբույժ, Սերգեյի, հայելազարդ, լռելյայն
3. Նաիրի, սկսերայր, երեխայի, աղյուսակ
4. Ռնգեղջյուր, դշխոյական, ակացիա, Ամալիա




11. 1. Այծյամ, ջղային, բրաբիոն, ժողովածուում
2. Բարյացակամ, արքայորդի, լռելյայն, կաթսայատուն
3. Պատանյակ, միլիոն, մարմարյա
4. Ռնգեղջյուր, դշխոյական, ակացիա

1.
Է
1)Ամենաէական,քրիատոնեություն,երբևիցե,ինչևէ 2)Հնէաբան,պատնեշ,չեինք,առէջաթել 3)Եղերեգ,ափեափ,չենք,լայնէկրան 4)Դողէրոցք,Հրազդանհէկ,չէի,անէ 2.

2.

Ե 1)Անեզր,խուռներամ,երբևէ,նախօրե, 2)Նրբերշիկ,լայնեզր,լուսերես,անէացում 3)բազմերանգ,օրստօրե,հրեշ,դողէրոցք

4)Ինչևիցե,եղերերգ,գեղուղեշ,եներկբա

3.

1)Անօրեն,տնօրինություն,օրըստօրե,օրորել 2)Մեղմորեն,մեղմօրոր,միջօրեական,քառորդ 3)Առօրեական,աշխարհազոր,հօգուտ,հոդս ցնդել 4)ապօրինի,նախօրե,վաղօրօք,հանրօգուտ

4.

 1)Հնորյա,փայտոջա,միջօրեական,օրեցօր 2)Նախօրոք,աշխարհազոր,ազգօգուտ,գիշերօթիկ 3)Հանապազորդ,անօթևան,թաղծօրոր,ականջօղ 4)հանապազօր,առօրյա,անօրինություն,ոսկեզօծ

5.

 1)Արագոտն,պնդօղակ,հոտնկայս,հրանոթ 2)Քնքշօրոր,հնգորյակ,վաղորդյան,նրբորեն 3)Հանրօգուտ,անորակ,հատօրյակ,հանապազօր 4)Հանապազորդ,եռոտանի,կրծոսկր,լացուկած

6. 1)Խոչընդոտ,անընտել,ակնթռթ,մթնկա 2)Կորնթաց,որոտընդոստ,առընթեր,սրընթց 3)Օրըստօրե,հյուրընկալ,գահընկեց,անընդմեջ 4)Ինքըստինքյան,լուսնկա,ճեպընթաց,մերթընդմերթ

7.

1. թեթևոտն, հոգեորդի, գոտևորել, եղրևանի

 2. Սերկևիլ, հևք, կարևոր, հետևակ

. 3Որևէ, հոգևոր, հոգեվարք, ոսկևորել

4.երևույթ, գերեվարել, սեթևեթել

 



8.

 1. Արևակն, երևակել, ոսկեվազյան,

2. Ագևոր, ալևոր, ձևույթ, արևկա, գոտևորել

3. Եղրևանի, արևմտաեվրոպական, օթևան, արևառ

4. Կարևոր, հոգեվիճակ, հոգևոր, հևիհև


9. 1. Հոգեվիճակ, արևավառ, ագևոր, ոսկեվաճառ

2. Կարեվեր, գերեվարել, տարեվերջ, գոտևորել

 3. արեվմտաեվրոպական, ոսկեվարս, անձրևային, սերկևիլ

4.Ագեվազ, գինեվաճառ, ուղեվճար, դափնեվարդ

 

10.

1. Տույժ, հեռակայել, էական, արքայորդի

2. Ատամնաբույժ, Սերգեյի, հայելազարդ, լռելյայն

3. Նաիրի, սկսերայր, երեխայի, աղյուսակ

4. Ռնգեղջյուր, դշխոյական, ակացիա, Ամալիա

 

11. 1. Այծյամ, ջղային, բրաբիոն, ժողովածուում

2. Բարյացակամ, արքայորդի, լռելյայն, կաթսայատուն

3. Պատանյակ, միլիոն, մարմարյա

4. Ռնգեղջյուր, դշխոյական, ակացիա

 

12, Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում

բ 1,ողբասաց, ջրարբի, սրբապատկեր, հղփանալ

2,նրբաճաշակ, հարբեցող, արբշիռ, գրաբար

 3,երբեմնի, դարպաս, աղբարկղ, դարփին,

4,արբունք, աղբյուր, անխափան, նրբաթել

13, Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում պ

1. Հափշտակել, թպրտալ, ճամպրուկ, ընդհուպ

2. Ծոփք, թարփ, պապակ, ճեփընթաց,

 3. Հպանցիկ, ծոպավոր, ճողոպրել, հապշտապ +

4. Դարպաս, ամպշող, թմբլիկ, ըմպանակ

 14, Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում փ Խարխափել, ծոպավոր , ճեփ-ճերմակ, թրմփալ Հափրուկ, երկնահուպ, սփրթնել, թրմփոց, Շամփրել, քարակոփ, Հռիփսիմե, ոսկեծուփ + Կոփերիզ, երփնաթույր, հղբանալ, արփի

 15, Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում գ Շագանագույն, զիգզակաձև, Վարդգես, վարգել + Ճաքճքել, նորոգել, հեղգ, դրասանգ, Ծեգ, սգազգեստ, հակակ, արքունիք Ճրագալույց, ճգնակյաց, օձիք, գոգավոր

16, Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում կ

 1, Վարքաբեկել, սայթաքել, փակցնել, շագանակ

2, Մակաղել, քողտիկ, համաճարակ, վարակ +

3, Հարկահավաք, աքցան, փեղկ, անհարկի

 4, դիցուք, մակույք, նախկին, նախքան

 17, Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում ք

 1, հմայք, սրնքակալ, սուգ, վարակիչ

 2, սուքիաս, եզերք, շոգեքարշ, վարկանիշ

 3, կառք, չոքել, մարագ, շքերթ

 4, բազրիք, ընդերք, բերանքսիվայր, տաքդեղ

18, Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում դ

 1, երդիկ, երդվյալ, անդադար, որթատունկ

 2, Կորնթարդ, անհողդողդ, արդուկ, խորթություն

 3, ստահոդ, որդնել, անդամալույծ, վարսանդ

+ 4, դդում, վաղորդայն, Տրդատ, բաղդատել

 19, Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում տ,

 1, բիրտ, թատերգություն, խախուտ, աղոթք

 2, խրտվիլակ, գաղտուկ, գրտնակ, զարտուղի +

 3, կրտսեր, ճտքավոր, մթնոլորտ, սփրթնել,

 4, փտախտ, փութկոտ, քողտիք, խոտհարք

 20, Ո՞ր շարքի բոլոր բառերում է գրվում թ,

1, վաթսուն, անութ, փտեցում, փութկոտ

 2, արթմնի, կարթ, արդուկ, զվարթություն

 3, զարթուցիչ, ակնթարթ, հայթհայթել, խայտալ

 4, Ակութ, անթացուպ, երթուղի, ընթանալ

:






227. Հարկ եղավ-Հարկ է լինում Ասացին-Ասում են
228. Սարի կանաչ լանջից ջուրը գոչգոչալով իջնում էր: Մի հոգնաց մարդ կուշտ խմեց սառը ջուրը, նստեց ծառի տակ և ասաց. - Բարձր ձայնտ ականջ է տանում, չլիներ` լավ չէր: -Ինչ- ինչ¬-ինչ, - զարմացավ հոսող ջուրը: -Տեսար, - քմծիծաղ տվեց և պատասխանեց մարդը, - ձայնդ խանգարեց, խոսք քեզ չհասավ : -Հասավ ու շատ լավ հասավ, ով կրճամիտ, - ասաց ջուրը,- ամեն բան, որ շարժվում է, ձայն պետք է հանի
229. Հարուստ հումք-աղքատ հումք Հարուստ խելք-խելքից զուրկ Հարուստ անտառներ-աղքատ անտառներ Հարուստ գետերով- գետերից զուրկ Հարուստ հանածոներ-աղքատ հանածոներ Հարուստ կենդանիներով-կենդանիներից զուրկ

230. Ին՞չ առյուծ, այդ վախկոտը: Նա ստեվերից էլ է վախենում: Այդ վախկոտն ինքն իր ստվերից էլ է վախենում: Որսորդն իր հրացանն էր թփի տակ թողել:

231 Անդրադառնալ,անդրադարձ: Արտագրել: Համազգեստ,համակարծիգ,համադասել: Նախադասել: Վերադասել,վերագրել,վերագտնել: Գերադասել,գերադարձ: Տարակարծիք,տարադարձել,տարագրել:

232.Ես սիրած վայր չունեմ:

233.Գրել-գրվել, գրավել-գրավվել, ծեծել-ծեծվել,թրջել-թրջվել,թխել-թխվել, աղացել-աղացվել, տաշել-տաշվել, վրդովել-վրդովվել,կապել-կապվել, սպանել-սպանվել, նկարել-նկարվել, կեղտոտել-կեղտոտվել:
Ուղղակի քեզ պատկերացնում այն գոյականի տեղը ում հանդեպ կատարվում է գործողություն օր.` ծեծել-մեկին ծեծում են, քեզ դնում ես այդ ծեծվողի տեղը և դառնում է` ծեծվել:

 234․1.Ա տարբերակում ասվում է, որ բոլոր դասարանների աշակերտները իրար հետ քսանհինգ աշակերտ կա։
Բ տարբերակում ասվում է, որ ամեն դասարանում քսանհինգ աշակերտ կա։


2.Ա տարբերակում ասվումն է,որ շրջանի գյուղերում ընդհամենը երկու դպրոց կա։


Բ տարբերակում ասվում է, որ շրջանի ամեն գյուղում երկուական դպրոց կա։


3.Ա տարբերակում ասվում է, որ բոլոր թռչունները իրար հետ չորս փետուր գցեցին։


Բ տարբերակում ասվում է, որ ամեն մեկը չորս փետուր գցեց։


4.Ա տարբերակում ասվում է, որ ամրոցում ընկերներըվմի տուն ունեին։


Բ տարբերակում ասվում է,որ ամրոցում ամեն ընկեր իր տունն ուներ։


235.Գոություն ունեն մեկ ից երկու մետր երկարությունը ունեցող հսկա որդեր.:Այդ հսկաներից մեկը մեգասկոլիտեսը, որը մատի հաստություն ունի, ապրում է իր փորած ստոր երկրյա շաղիվներում:Նրա օրգանիզմը այնքան է հարմարվե ստոր երկրյա կյանքին, որ հողից հանելիս իսկույն խեղճանում է։

236 Դուք ինչ որերերուն տախտակի վրա ամրացրեցիք այդ վանդակը: Ինչու դու դու քո հոտն դաշտում արածեցրեցիր: Հավերը երկարացրին վզիկները դեպի ներքև,նայեցին դես ու դեն: Նա իր ձիուն մեծացրեց չամչով ու գարիով: Ես հավանաբար ձանաձրացրեցի ունկնդիրներին: Մենք անզգուշորեն թռցրինք արևկող անող թրչունն


237.Մի իրար սիրող զույգ կար։Մի ժամանակ անց տղան իմանում է,որ իր ընկերուհին դավաճանում է իրեն։Նա ցավին չէր դիմանում և ուզում էր ինքնասպան լինել։Մի օր սրճարանում նա սուրճ պատվիրելուց ծանոթացավ մատուցողուհու հետ և մի տեղ հրավիրեց։ Նրանք սկսեցին սիրել իրեր, ամուսնացան և ունեցան մի սիրուն երեխա։Եվ եթե տղան իր ընկերուհու դավաճանության մասին չիմանար նա երևի չէր էլ ծանոթանա իր իսկական կեսի հետ։Հիշեք կյանքը ինչքան էլ վատ վարվի ձեզ հետ նա հետո ձեզ կտա ավելի պայծառ նվեր։


Հ․Գ․ Կյանքը հրաշալի չէ:


239.Երբ գետը զայրանում է, կամուրջը նրա հոսանքը բաժանում է ճյուղերի։Գետը զայրանում է, թե չէ՝ կամուրջը նրա հոսանքը բաժանում է ճյուղերի։Որ գետը զայրանում է, կամուրջը նրա հոսանքը բաժանում է ճյուղերի։

240.Սրտաբուխ ու մտերիմ այդ ձայնը ուշքի բերեց նրան:


Այդ ձայնը` սրտաբուխ ու մտերիմ, ուշքի բերեց նրան:


Գարնան երեկոյի նման գգվող մի ժպիտ թառել էր դեմքին:


Մի ժպիտ թառել էր դեմքին`գարնան երեկոյի նման գգվող:


Կոչտուկներով պատած ու հողաբույը ձեռքերը հարգանք էին ներշնչում:


Ձեռքերը` կոչտուկներով պատած ու հողաբույը հարգանք էին ներշնչում:

242.Նա տեսավ ցամաքին մի շատ գեղեցիկ մի շողշողուն ձուկ, հոգեվարքի մեջ թալիկ-թալիկ գալիս։


Մեծահամբավ բժիշկներն ու վհուկները եկան հավաքվեցին քննելու համար, արքայորդու ահավոր հիվանդությունը և բուժիչ հնար գտնելու։


1905 թվականի ամառ երեք ընկեր տղաներ Բաքվից եկել էին՛ Ալեքսանդրապոլ Արագած լեռան գագաթը բարձրանալու համար։


Փառատենչ իշխանը շարունակ դավեր է նյութել դրացի իշխանների դեմ, գրավելու նրանց սեփական երկրներից մանր ու խոշոր հողամասեր։


Պաշարում է քաղաքը, բանակը, զետեղում ամրակուռ պարիսպների շուրջ, ինքն էլ նստում է արքայական վրանի մեջ օր ու գիշեր դավեր որոճալով քաղաքին տիրանալու համար։


245․Ծանր օրվանից հետո տղան նստել էր շենքի տանիքին, որպեսզի մի քիչ հանգստանար մարդկանցից։Նրան ոչինչ չէր հետարքրում։Քաղաքի անցուդարձը ավտոմեքենաների ձայները հաճելի էին նրան։Իր հետ նա վերցրել էր մի շիշ գինի,որի կեսը արդեն խմել էր աստիճանները բարձրանալուց։

246.ա)ահյուրընկալ,զրույցընկեր,դյուրԸնկալ,գահԸնկեց,անԸնդհատ,համԸնթաց․

Բ)միջՕրե,հանապազօրյա,ոսկեզՕծ,ապՕրինի,առՕրյա,առՕրեական,բացՕթյա,բարՕրություն,զՕրուգիշեր․

Գ)ՄանրԷ,վայրէջք,հնԷաբան,որևԷ,երբևԷ;

247․Զարմանքի պատճառով նա քարացած կանգնեց քաղաքի հրապարակում։

Հայացքը հառել էր անթափանց խավարին որտեղ թռչում էին անհամար լուսատիտիկներ։

Վերջին այցելուն ուշադիր նայում էր այդ նկարին,որը շատ մեծ ազդուցություն էր թողել իր վրա։


248․Արտակը, հարգալից բարևեց բոլորին ու մոտեցավ հորը։


Հասմիկը,հիմա հավանաբար հասուն օրիորդ է։


Զարմացած երեխան,մոտեցավ արջուկին։


Մագաղաթյա մատյանը, դրված էր սեղանին։


249,համակարգիչը ինձ է պատկանում, համակարգիչը իմն է։


250,Խուճապահար թռչունի նման մի աղջիկ մոտեցավ հավաքվածներին։


Վերջալույսի շողերով օծված, լեռն առասպելական մի նահապետ էր կարծես։


Կարկաչուն ու հստակ ձայնը գլուխը գցած, զանգը բոլորին հավաքում էր

252, 1.Ես ուրախ կլինեմ երբ ամեն ինչ կկարգավորվի: Երբ ամեն ինչ կկարգավորվի, ես ուրախկլինեմ: Ես կարգավորվելուն պես ուրախ կլինեմ: 2.Դու քաջ ես ոը անձնվեր հաստատ դու կարդարացնես մեր հույսերը: Դու հաստատ կարդարացնես մեր հույսերը,որովհետև դու քաջ ես ու անձնվեր: 3.Մարդու արյունատար մազանոթների ընհանուր երկարությունը հարյուր հազար կիլոմետրի է հասնում,դա հասարակածից երկուսուկես անգամ երկար է: Հասարակածից երկուսուկես անգամ երկար է մարդու արյունատար մազանոթների ընդհանուր երկարությունը, որը հասնում է հարյուր հազար կիլոմետրի: Մարդու արյունատար մազանոթը երկուսուկես անգամ երկար է հասարակածից, քանի որ այն հասնում է հարյուր հազար կիլոմետրի:

253,Բոլորն ասում էին, թե դու չես կարող սովորել բարձրացում-պտտեցում պտտաձողի վրա երկու շաբաթում,բայց ես ասում էի, որ կարող եմ ու կարողացա:Երկար խոսելու կարիք չկա, եթե ասածդ կարող ես ապացուցել գործով:

254,Անհույս գործ կլիներ թեկուզ մոտավորապես հաշվել, թե անիվը հայտնագործելու ժամանակվանից ի վեր մարդկությունն։
255 Զբոսաշրջիկները հաճախ են գնում Լոխ Նեսս լիճ:Դրա պատճառով այնտեղ շատ աղբ է լինում և Էռնեստ Էկուզերը միշտ աղբահավաք է անում:Մի աղբահավաք անելու ժամանակ նա մի դեղին առարկա տեսավ, որը նման էր ռեգբիի գնդակի:Էռնեստը դա գլորելով հասցրեց աղբարկղը:Երբ նա վերադարձավ նա արբաղկղում տեսավ միայն դեղին կճեպ, և նկատեց ջուրը ձգվող անմարդկային հետքեր:Մինչև նրանք զանգեցին և կառավարության ներակայացուցիչները եկան, աղբարկղն արդեն դատարկված էր:Բայց այդ դեղին կճեպը շատ թանկարժեք գյուտ կարող էր լիներ:

 256 1.Նավի անձնակազմից, մոռացվել էր և մնացել: 2.Հակառակ կողմի Ազորյան կղզիների և Պորտուգալիայի մեջ էր նկատվել: 3.Նոյեմբերի 7-ին դուրս եկած և դեպի Ճենովա գնացող Մերի Սելեսթը; հայտնաբերվեց: 4.Առագաստանը տեսնելուն պես, միանգամից 5.Նա զիգզագացեվ էր շարժվում: 6.Անձնակազմը, որը բաղկացած էր եղել ութ մարդուց: 7.Նավի վրա ամեն ինչ կարգին էր, մաքուր և իր տեղը, ոչ մի բան չէր կոտրվել: 8.Ճակատագիրը, որը հասել էր անձնակազմին: 9.Օվկիանոսում լինելու ժամանակի չափ: 

257 -Ով է հայտնագործել պաղպաղակը,-հարցրեց տղան -Տանսմեկերորդ դարում, Սիցիլիան նվաճած արաբները, հետաքրքիր ուտելիք էին պատրաստում,-պատասխանում է հայրը,- նրանք թռչնի ձվի պարունակությունը խառնում էին ջրի հետ և թողնում, որ մի օր սառչի: -Մենակ արաբները,-հարցրեց տղան? Հռոմեացիները ուրիշ կերպ էին դա անում,-պատասխանեց հայրը-,նրանք դեղձի կորիզը հանում էին և տեղը սառույց դնում: -Իսկ ուրիշները,-հարցրեց տղան: -Չինացիները, հռոմեացիներից շուտ էին այդպիսի բաներ պատրաստում և ոչ միայն դեձի հետ, այլ նարնջի, լիմոնի և այլն:Ասեմ իմանաս, դա շատ համեղ է: «Բոլոր մեծահասակները առաջ երեխա են եղել, միայն թե նրանցից քչերն են այդ բանը հիշում»: Համաձա՞յն ես Էքզյուպերիի այս մտքի հետ, պատասխանդ հիմնավորիր: Ես համաձայն չեմ Էքզյուպերիի այս խոսկերի հետ որովհետև գրեթե բոլոր մեծերը հիշում են են իրենց մանկությունը և դրանով են ուրախանում ետե չլիներ նրանց մանկությունը նրանք բան չեին ունենա պատմելու իրենց թոռներին և երեղաների:Չո որ ամենա լավ ժամանակը դա մանկությունն է ես կարծում եմ որ եթե մարդ մանկություն չունի նա լիարժեք մարդ չէ: 

261. Գայլն սպասում էր, որ այծյամը ննջեր. որ նրան բռներ և ուտեր: Այծյամը նրա միտքն իմացել էր ու չէր քնում օրեր ու օրեր, մինչև որ գայլն ինքը թմրեց նիհրեց: Այն ժամանակ եկավ առյուծն ու կերավ գայլին: 
 Բարձր ու եկարաձիգ ծառի գորտն սկսեց դայլայլել: Աղմուկի միջից մեզ էին հասնում հուսահատ օգնության կանչերը:  Տղան մոտեցավ չարաճճի գեղեցկուհի` արքայադստերը: Զորքը պաշարում է երկրի մայրաքաղաք` Նինվեն ու սպասում նոր հրամանի: Կինը հարևաններին բողոքում է իր ոչ ու փուչ մարդ` Նազարից: Նազարի հետ կռվող`Սաքոն էլ էր այդ հարսանիքում: Արյունոտվում էր զորավարի սիրտը իր հայրենիքի`իտալիայի թշվառ վիճակից Ծերունին հաճախ էր իր թոռնիկ` Կարոյով հպարտանում:

262․Բարձր ու երկարաձիգ ծառի վրա,գորտն սկսեց կվկվալ։ Աղմուկի մեջից մեզ էին հասնում օգնության հուսահատ կանչերը։ Հայտնվեցին յուրահատուկ իրիկնային ձայները՝ ռիթմիկ զզվոց ու բարձր բեկբեկուն մռնչյուն։ Քարացած նայում էր աղջամուղջային տերևների ու թփերի նախշին,կարծես առաջին անգամ էր տեսել մեզ։



263. Տղան մոտեցավ չարաճճի գեղեցկուհի` արքայադստերը: Զորքը պաշարում է երկրի մայրաքաղաք` Նինվեն ու սպասում նոր հրամանի: Կինը հարևաններին բողոքում է իր ոչ ու փուչ մարդ` Նազարից: Նազարի հետ կռվող`Սաքոն էլ էր այդ հարսանիքում: Արյունոտվում էր զորավարի սիրտը իր հայրենիքի`իտալիայի թշվառ վիճակից Ծերունին հաճախ էր իր թոռնիկ` Կարոյով հպարտանում:

264․Ըստ ավանդության Արա և գահ բառից առաջացել է Արագածի անունը։
Երբ վերջալույսի ցոլքերն սկսում են մարել Արագածի վրա,նրա չորս գագաթների միջև,Մթնշաղին,կանթեղի նման երկար ցոլք է կախվում։ <<Լուսավորչի կանթեղ>> էր դա կոչվում ժողովուրդը,համարելով հույսի ու երազանքի խորհրդանիշ։ Արագածի լանջերին պահպանված հին մշակույթի հետքեր են հասել մեր օրերը՝ոռոգման ջրանցքներ,որոնց ակունքներին կանգնեցված են ջրի պաշտամունքը խորհևդանշող <<վիշապ կոչվող ձկնակերպ կոթողներ։։ Միջնադարյան բերդերի եկեղեցիների ավերակները շատ են։


265․Բազմախուստում է կենդանիների հարուստ աշխարհը։Օձերի որոշ քիչ տեսակներ,ջերմության հազարերորդական աստիճան փոփոխության են արձագանքում։Չղջիկն այնքան նուրբ ու թույլ լսողություն ունի։Մի օր, հնարավոր կլինի արտասովոր զգայուն ռադիոաստղադիտակներ ստեղծել։Իսկ դա հնարավորություն կտա լավ լսել ազդանշանների նշանները։Դրանից գիտնականները սովորելու շատ բան ունեն։Անգամ շատ հեռու են լինում  քամու կամ կրակի գոտուց։Իր ծղրտոցից երկու հազար անգամ ավելի բարձր աղմուկի մեջ էլ մոծակի բզզոցը լսում է։Նա հինգ կիլոմետռ հեռու է լինում։Գիտնականները թիթեռնիկի <<անտենայի>> ու չղջիկի լսողական ապարատի աշխատանքի սկզբուքը հասկանան։Դրանց աղբյուրը ինչ-որ տեղ տիեզերքում է։   

266.Բոլոր փակագծերում լրացուցիչ տեղեկություններ են գրված։

268․Ֆլորիդայի ատոմային էլեկտրակայանի մի աշխատակցուհի պատմում էր․<<Սա ինչ բան է․ռոբոտը բարձրացրեց ամուր սեղմած ձեռքն ու։

269 Ներս մտնողը Նվարդն էր,բժշկի դուստրը։ Ընկերոջը նվիրեց իր սիրելի գիրքը,Գանձերի կղզին։ Մեր հարևան Նոյեմ տատիկը ութսունն անց առույգ կին է։ Մեր դիմացի լեռ Խուստուփը երկար ժամանակ ծածկված է մնում ձյունով։ Ծերունին փառատենչ բնակալ Իշխանին պատմեց հուշարաձանների մակագրությունների մասին։ Նա առաջին անգամ տեսավ ծովափնյա մեծ քաղաք ՝ Օդեսան։ Օմար Խամայը Խորասանի մեծ բանաստեղծ էր,որի զղջումն ու իմաստալից խոսքը լսելի եղան Աստծուն։


270.Մի տղա որը նոր էր եկել Հայաստան չէր հարմարվում այստեղի միջավայրին։Եվ ես նրան օգնեցի սկսեցի նրա հետ ընկերություն անել, և ցույց տվեցի Հայաստանի բոլոր տեսարժան վայրերը։
Այս պատմությունը ցույց է տալիս,որ հարազատ միջավայրից դուրս հայտնված մարդուն պետք է օգնել ու նեցուկ լինել։ Մինչև որ նոր տեղին հարմարվի։

271․  ՈՒղի-Մայրուղի,ախտ-դրախտ,թիռ-ուղաթիռ,աղտ-թքաղտ։

272․Խելամիտ գովազդի շնորհիվ,<<Ֆուձի>> հյուրանոցը Ֆուձիյամա լեռան վրա 3776 մետրանոց գագաթի շրջակայքի բազմաթիվ հյուրանոցներից ամենահաջողակն է։ Գովազդը հետևյալն է,<<Եթե ձեր համարի պատուհանից Ֆուձիյաման դիտելուն վատ եղանակը խանգարի, հյուրանոցը ձեր վճարած վարձը կվերադարձնի>>։Իսկ տեսանելիությունը տասնյոթ տարվա ընթացքում ընդամենը տասնհինգ  օր է վատ եղել։

273․Ա․Սուրենին՛ ակումբի նախագահին, կհամոզենք։
       Բ․Սուրենին․ակումբի նախագահին կհամոզենք։
 Պատ․Ա․բացահայտում է որ Սուրենին ակումբի նախագահն է։ իսկ Բ-ն  թվարկում է։

Ա․Սիմինդրի խիտ արտից դուրս եկավ մի ջահել կին՛ եղեգի պես ճոճելով բարակ  իրանը։
Բ․Սիմինդրի խիտ արտից դուրս եկավ մի ջահել կին՛ եղեգի պես՛ ճոճելով բարակ իրանը։
Պատ․Ա․Կինը եղեգնի պես։
           Բ․Կինը եղեգնի պես  մարմին ունի։

274․Մոտավորապես վաթսունհինգ միլիոն տարի առաջ մեր մոլորակի կենդանիները զանգվածաբար ոչինչացել են երկնաքարի մոլորակի վրա ընկնելու պատճառ։Գիտնականների մի խումբ հետաքրքիր կարծիք է հայտնել։Ուղղակի աղետից հետո փոշու այնքան հոծ ու խիտ շերտ է պատել երկիրը։Դրանիցել և ջերմությունն է զգալիորեն նվազել և խավար է եղել։Դինոզավրերի ամանակաշրջանի շատ կենդաինիներ,չեն կարողացել հարմարվել պայմ աններին և ոչնչացել են։

275․Գայլն անցնում էր մի վրանի մոտով, նա տեսավ, որ այնտեղ հովիվները  գառան միս են ուտում,այս փաստն անարդարացի թվաց ու շատ նեղացրեց գայլին։Նա մոտեցավ հովիվներին ու բողոքեց։

276․ Հարավային Աֆրիկայում մի բույս սնվում է թիթեռներով։ Անգլիայում խոլորձ ծաղիկը ունի մեծ համարում։ Մոնղոլիայի հարուրամյա երկարակյացների մեջ չկա ոչ մի տղամարդ։ Գիտնականները պատասխանել են այն հարցին,թե որ տարիքից են երեխաները սկսում հեքիաթ սիրել։

277․Ես Համլետ Ղազարյանն եմ ,ես սովորում եմ Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիրում։Արդեն յոթ տարի է զբաղվում եմ Ֆուտբոլով, նաև հինգ տարի էլ զբաղվել եմ երաժշտությամբ։Ազատ ժամանակ խաղում եմ համակարգչային խաղեր։

278.Ա-Ա խմբի նախադասությունները գրված են եզակի ձևով:
Բ-Բ խմբի նախադասությունները գրված են հոգնակի ձևով:



279.
Նկարը ամրացված է պատին պապուս կողմից:
Գիրքը կարդացված է նաև իմ ընկերոջ կողմից:
Առավոտյան ոտքերը թրջված էին ցողի:
Առավոտյա պատահարը տարբեր ձևերով է պատմվացվում տարբեր մարդկանց կողմից:
Թեթև ցնցում գրանցվեց սարքերի կողմից:
Մարդիկ զգուշացված են եղել սպասվող վտանգի մասին ինստիտուտի աշխատակիների կողմից:
Երեխաները անտառում գտնված են եղել որսորդների կողմից:
Տղան կախարդվում էր միշտ նույն երազի կողմից:
Տաշվում ու իրար քողքի էին դրվում քարերը վարպետի խնամքոտ ձեռքի կողմից:
Շինարարությունը հասցվեց ավարտին:
Հանդիպը հետաձգված է եղել:

280․Նա թագավորին նամակ էր գրել միայն իր որդու Եգորի մասին։
Վաղուց չէր տեսել ընկերոջը Վահագին։
Նուբարենց տունը համարյա ամեն օր լի էր հյուրերով Զավենի ընկերներով։
Իշխանը կանչեց բերդապետին Վահրամին մի անգամ ևս զգուշացնելու գիշերային արկածի մասին։

281. Պատմության առակը կայանում է նրանում,որ ամեն քայլ անելուց առաջ պետք է լավ մտածել։7 անգամ չափիր մեկ անգամ կտրիր։
Գողը այդքան էլ խորամանկ չէր,պահակն էր շատ միամիտ։Դա երևաց դեռ նարանից,որ անծանոթ մարդու ն բռնելու փոխարեն,նա հարցեր է տալիս։Պահակը լավ չմտածեց և չհասկացավ գողի մտադրությունը։Գողը առաջին հարցում երբ խաբեց պահակին,հասկացավ,որ նա միամիտ է,և հանգիստ ասեց այնպիսի բան,որ պահակին համուզի իրեն դուրս թողել։Երբ գողը ասեց որ առավոտյան կլսի ողջ ու լաց,գողը ի նկատի չուներ որ կլացեյին մահած մարդու վրա։
Ես ենթադրում եմ որ,գողը դուրս է եկել մեծ առանձնանից և դարպասնների մոտ հանդիպել է պահակին։
Գողը մտածում էր միամտացնել պահակին,իսկ պահակը չհասկացավ երկմտությունը։
Միամիտ պահակը։
Գողը թալանում է մեծատունն ու դուրս է գալիս տնից դիմացի մուտքով։Անցնում է բակով և հանդիպում պահակին։Երկխոսության ժամանակ գողը խորամանկորեն խաբում է պահակին և դուրս գալիս բակից։



282.Երբ թերթում ես աշխարհի քաղաքական քարտեզը,մարդ հաճախ  զարմանում է։
ՈՒշադիր  իրադարձությունները չհետևելու դեպքում, ոլորովին անհայտ երկրներ կգտնեն իրենց սահմաններով ու քաղաքներով։
Մարդկային պատմության ընթացքում քանի անգամ է փոխվել աշխարհի քարտեզը։Վարդագույն․ կանաչ, մոխրակապտավուն, դեղին  բծերը մերթ սեղմվում են, մերթ լայանում, մերթ էլ բոլորովին անհետանում։

283․Ա․Չինական երկնքի տաճարը պահպանվել է Պեկինում։Այդ շինությունը տարբերերվում է բոլոր մնացածներից,նրանով որ տանիք չունի։Նրա տանիքը բաց երկինքն է։Տաճարի ներսում քարե հարթակ է։Առաջին սալի վրայից գոռոցը մեծ արձագանք էր արձակում,երկրորդ սալից,երկու անգամ ավել,երորրդից երեք անգամ։Բացի արձագանքից,մարդու ձայնը դառնում է ավելի բարձր։Մարդիկ նույնից տաճարից շատ հեռու գտնվելով կարող են լսել խոսացողի ձայնը։
Բ․Շամիրամի կախովի այգիները բացահայտելու համար,Իրաքի իշխանությունը երկու երկու միլիոն դոլար պարգև է խոստացել։Իրաքում ուզում են վերակառուցել ժամանակի հզոր քաղաքներից մեկը 
Բաբելոնը։Բաբելոնի ամենակարևոր կառույցներից էր կախովի այգիները։Ցավոք ոչ ոք չի կարողանում լոծել բույսերը աստիճանահարթություններրի վրա տնկելու խնդիրը։Երեք հազար տարի առաջ այդպիսի տեխնոլոգիաները մնում են գաղտնիք։


284․Ա.Այգեբաց-այգին բացել,այգաբաց-վաղ առավոտյան
Բ.Իր,որով արտացոլովում է իր դիմացի առարկան:
Գ.Ակնթարթ-վայրկյան,միլիվակյան
Դ.քինախնդիր անհանդուրժող չներող:


285․Երբ առաջին անգամ Անտարկտիդայի սառցածածկույթի տակ արևադարձային հնագույն կենդանիների և ծառերի քարացած մնացորդներ հայտնաբերվեցին, ոչ ոք դրան չհավատաց։Մոտ հիսուն տարի պահանջվեց, որ վեցերորդ մայր ցամաքի դինոզավրերի մասին ճշմարտությունը հաղթանակի։
Անտարկտիդայի հնէաբանական վերջին գտածոն եզակի է։Մի այնպիսի կմախք է հայտնաբերվել,որպիսին դեռ գիտնականները երբեք չէին հանդիպել։Դա երեք մետր վաթսուն սանտիմետր բարձրություն ունեցող փետրավոր գիշատիչ մողես է․որը ջայլամ է հիշեցնում,բայց գլխից մեծ գլուխ և արծվի հզոր կտուց ունի։Գտածոն քառասուվեց միլիոն տարեկան է։

286․Ա.Այնքան գեղեցիկ էր,որքան գարունը տերևաթափին:
       Բ.Այնպես  հանգիստ ինչպես զեփյուռը աշնանային:
       Գ.Այնտեղ գեղեցիկ է,որտեղ մաքուր է:

       Դ.Երբ,որ ձյուն է գալիս հենց այդ ժամանակ Հարությունը            դուրսներ:



287.-Իմացել ես, թե ինչ է եղել:Ճապոնիայի գյուղաղատնտեսության նախարարությունը, ուտելի ծաղիկների ծրագիր է մշակել:

-Ինչո՞ւ:

-Բանն այնում է,որ Ճապոնիայում մոդայիկ է դարձել տարբեր ճաշատեսակներին, տարբեր ծաղիկներ ավելացնել:Ռեստորաններում ծաղիկներ են դնում ճաշերի մեջ,որոնք փոխում են համը:

-Դա նրանց դո՞ւր է գալիս:


-Այո և ոչ միայն ճապոնացիներին, այլ նաև զբոսաշրջիկներին, որոնց դուրը շատ են եկել աղցանները ծաղիկներով:

288.Մանեն կարդում էր,բոլորովին հանգիստ նրա ձայն հնչում էր հարթ ու հավասար։
Այգուց դուրս եկած միջահասակ մարդուն  Վարդանին, նորից հանդիպեցինք ձորում։
Աճում էին Հակոբի խնձորենիները, որդիները՝ Արամն ու Արեգը։ 
Երկաթուղու վարչության կառավարիչը, ճաղատ գլխով ու շատ երկար բեղերով մի մարդ և մյուս հյուրերը երգում էին։ 
Այդ կնոջից Սառայի մորից, հետո աներեսը նորից ամուսնացել է։

  289․ —Համերգը ուշանում է։Պետք է սկսվեր 7 անց 15։-ասաց Արամը։

-Տեխնիկական խնդիրներ են ոնցոր թե։-պատասխանեց Կարինեն։

Ա․Ահա ահա և մեկը դուր եկավ դահլիճ։

-Հարգելիներս,ներողություն ենք խնդրում,մենք խնդիրներ ունենք մեր բարձրախոսների հետ։-ասաց երգիչի մենեջերը։

Ա․—Գրազ կգամ ուղղակի երգիչն է հիվանդացել,նորությունների կայքում կարդացել էի դրա մասին։

Կ․Ինչքա՞ն սպասենք։

Ա․Հիմա տեսնեմ, տոմսերը հետ վերադարձնելու հնարավորություն կա։

Կ․Իզուր պետք չի,վրան գրած է,որ չի կարելի։

Ա․Ուրեմ ստիպված պետք է սպասենք։

290.Այ քեզ զարմանալի պատմություն, տղայի այդ արարքի մասին, ինձ նրա մայրն է պատմել:
Եվ հենց նրան էլ սպասում էր և վերջապես գործնկերս եկավ, և մենք միասին դուրս գնացինք:
Վախից գլուխը կորցրել էր, ընկերը այլայլված քայլում էր ակնյունից ակնյուն:
Նրա հետ երեկ էի պայմանավորվել, իսկ Արամը տունը սպասում էր:
Աղջիկն անսպասելիորեն ժպտաց ու պարզեց ձեռքերը, նա զարմանալի պայծառ ժպիտ ուներ:
Նրա անւոնը, պարզվեց Մարինե է, Մարինեն գեղեցիկ ու պայծառ աչքեր ուներ:

292․Նա կապ չունի այս պատմության հետ։ Այդ մարդու հետ առնչություն չունենաս,նա մաֆիայի հետ է կապված ։ Խնդրում եմ ձեզ վճարված գումարի դիմաց նոռմալ վերաբերմունք ցուցաբերել։ Չէի պատկերացնում որ նա կարող է այդպես վարվել իմ հետ։

293.Այդպիսի տղային պետք է փնտրել,այնտեղ որտեղ սովորաբար չենք տեսնում։ Քարավանը ծանր-ծանր առաջ է շարժվում,որտեղով ես անցել էի։ Նրան անապատում հանդիպեցի,այնտեղ որտեղ սովորաբար է լինում։ Առավոտից պատմեց այդ պատմությունը,այնքան պատմեց, որ ես հոգնեցի։ Արդեն ուշ էր,այնքան որ փողոցը լուսավորում էր լապտերները։ Թոռան գալը տատին կուրախացնի,որովհետև նա կարոտել էր թոառնը։ Մի՛թե այդքան սիրում էր կատվին,որ կարող էր ծեծել հարևան երեխային։



301. Տեքստը պատմի´ր
ա) օդաչուի անունից,
բ) որպես լրագրող,
գ) որպես մի մարդ, որն ինքը չի հավատում և չի ուզում, որ մյուսները հավատան:
Երբ Բելգիայի երկնքում «թռչող ափսե» հայտնվեց, ռազմաօդային ուժերի գլխավոր շտաբից երկու կործանիչ ինքնաթիռ ուղարկեցին, որ նրան «որսան»: ՉԹՕ-ն ինքնաթիռի նման չէր. մի քանի վայրկյանում նա արագությունը ժամում երկու հարյուր ութսունից հազար ութ հարյուր կիլոմետրի հասցրեց: Մոտավորապես քառասունհինգ րոպե ինքնաթիռները հետապնդեցին ՉԹՕ-ին, հետո նա անհետացավ: Օդաչուներն իրենք ՉԹՕ-ն չէին տեսել, բայց նրա ներկայությունը հաստատել էին ռադիոձայնորսիչները: Հետաքրքիր է, որ ամեն անգամ, երբ հաջողվում էր ՉԹՕ-ն նշմարել, վերջինս անմիջապես թռիչքի հետագիծն ու արագությունը փոխում էր:
Այսօր Բելգիայի երկնքում տեսանելի էր թռչող ափսե։ Ռազմաօդային ուժերը երկու կործանիչ ինքնաթիռ ուղարկեց, որպեսզի կարողանան որսալ ՉԹՕ-ին։ Ըստ տվյալների ՉԹՕ-ն շարժվում էր մի քանի անգամ ավելի արագ քան ինքնաթիռները։ Մոտավորապես մեկ ժամ հետո թռչող ափսեն անհետացավ։ Չնայած ռադիոձայնաորսիչների տված արդյունքներին, օդաչուները չէին տեսնում թռչող ափսեին։ Երբ հաջողվում էր գտնել ՉԹՕ-ին, այն իսկույն փոխում էր իր ուղղությունը, արագությունը եւ անհետանում էր։ Օդաչուների խոսքով մի քանի րոպեով նաեւ տեսանելի էր երկրորդ ՉԹՕ-ն։

302.Ֆրանսիացի գիտնականները պարզել են, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսում է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):
Գրված է անցյալ, ներկա ժամանակով։
Ֆրանսիացի գիտնականները պարզում են, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսում է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):
Գրված է ներկա ժամանակով։
Ֆրանսիացի գիտնականները պարզեցին, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսում էր երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):
Գրված է ներկա, անցյալ ժամանակով։
Ֆրանսիացի գիտնականները կպարզեն, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսել է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):
Գրված է ապառնի ժամանակով։
Ֆրանսիացի գիտնականները կպարզեն, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսում է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):
Գրված է ապառնի, ներկա ժամանակով։
Ֆրանսիացի գիտնականները կպարզեն, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսելու է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):
Գրված է Ապառնի ժամանակով։
Ֆրանսիացի գիտնականները պարզել են, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսելու է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):
Գրված է անցյալ, ապառնի ժամանակով։

303.Մեր դասարարանում կան շատ լավ մարդիկ,որ նույնիսկ կարող ես քո գաղտնիքներով կիսվել,մենք նման ենք իրար մեր բարիությամբ,իսկ հակառակը տարբերվում ենք մեր մասնագիտություններով և մեզ կապում է հավատարմությունը։


304. Տրված բառերն ու արտահայտությունները հոմանիշներով փոխարինի´ր: Ստացված և տրված տեքստերը համեմատիր. ո՞րն է՝
ա) ավելի խոսակցական,
բ) ավելի վերամբարձ:
Լիբիական մեռյալ անապատի տաք ավազուտներում, տասնյակ կիլոմետրեր զարմանալի կանոնավոր սարեր են երևում: Բուրգերն են՝ եգիպտական փարավոնների դամբարանները: Վիթխարի ու վեհասքանչ այդ բուրգերը կարծես անապատի ավազներից են հառնում ու ճնշում մարդուն իրենց արտասովոր չափերով ու խիստ ուրվագծերով: Բուրգի ստորոտում կանգնած՝ դժվար է պատկերացնել, որ այդ հսկայական քարե սարերը մարդու ձեռքով են կերտված: Ժամանակին դրանք քարերի առանձին մեծ բեկորներով են կառուցվել: Ժամանակակից երեխաները այդպես խորանարդիկներով են բուրգեր կառուցում:
Թագավորների, քարաբեկորով, ստվերագծերով, ավազաների մեջ, մտածել, ճզմում են, ելնում են, ձգվում են, ահռելի, մեծասքանչ, ասես թե, անսովոր, ներքև, ձեռակերտ, մեր օրերում, այն ժամանակ:

305. Ըստ տրված հետևության, տեսած, լսած կամ կարդացած մի պատմություն պատմի´ր:
Մի մարդ իրեն անհաջողակ էր համարում եւ մտածում էր, որ ինքը ինչ էլ Անի ամբողջ կյանքում նույնն էր մնալու։ Ամեն ինչ փորձում էր անել ու հասցնել, սակայն ոչինչ չէր ստացվում։ Նա անընդհատ շտապում էր, այդ իսկ պատճառով նա միշտ կոնֆլիկտի մեջ էր լինում իր կնոջ ու երեխաների հետ։ Մի օրը հերթական վեճից հետո տղամարդը դուրս եկավ տնից։ Նա նյարդայնացած էր շատ ու կրկին շտապում էր։ Հանկարծ ճանապարհին նա տեսավ մի լավ ու կոկիկ հագնված մի ծերունու։ Ծերունին տղամարդուն առաջարկեց լավ աշխատանք, տուն։ Մի պահ տղամարդու շտապողականությունը անցավ եւ ամեն ինչ ընկավ իր տեղը։ Ծերունին խորհուրդ տվեց տղամարդուն, վերացնել իր մեջ շտապողականությունը։ Անցան տարիներ, ծերունին արդեն մահացել էր, իսկ տղամարդը հարստացել էր ու վայելում էր իր ծերությունը։ Տղամարդը խորհում էր այն մասին, թե ինչու էր այդ ժամանակ այդպես շտապում։ Հիմա նա հասկացել է, ամեն ինչ իր ժամանակին է գեղեցիկ:

306. Նախադասությունն այնպե´ս փոխիր, որ ընդգծված բառը փակագծում տրված ձևով լինի (նախադասության մյուս գոյականների ձևերը կարող ես փոխել):
Վաղուց ի վեր դելֆիններից, հեքիաթներ, զարմանահրաշ պատմություններ են պատմում: (դելֆիններից, հեքիաթներ)
Հունական լեգենդի մի դելֆին ամեն օր մի տղայի ծովածոցը տանում էր ու հետ բերում: (լեգենդի, դելֆին, ծովածոցը(ն))
Նոր Զելանդիայի, Ծովակալության ծովածոցում, դելֆին Պիլորուս Ջեկի անունը երեսուն տարի շարունակ ուղեկցում էր նավերին, և նրա պաշտպանությունը հատուկ օրենքով էր մշակվել: (Նոր Զելանդիայի, անունը, պաշտպանությունը, օրենքով):
307. Ամենա և անգույն ածանցներով կազմված ածականների իմաստները համեմատի´ր. ո՞ր ածանցն է չափազանց շատի իմաստ հաղորդում, ո՞րը՝ ամենաշատի (նրանց հետ գործածված գոյականի ձևին էլ ուշադրությո´ւն դարձրու):
Թանգարանում հնագույն գործիքներ են պահվում: Այդ դամբարանից գիտությանը հայտնի ամենահին գործիքները գտան:
Հնագույն- ամենաշատ
Ամենահին-չափազանց
Դժվարագույն խնդիր են տվել ինձ: Գրքի ամենադժվար խնդիրը սա է:
Դժվարագուն- չափազանց
Ամենադժվար- ամենաշատ
Փոքրագույն ձկներ են լողում իմ ակվարիումում: Իմ ակվարիումի ամենափոքր ձուկն է սա։
Փոքրագույն-ամենաշատ
Ամենափոքր-չափազանց
308. Տուն բազմիմաստ բառը նախադասությունների մեջ գործածի´ր քեզ հայտնի բոլոր իմաստներով:
309. Ընդգծված դերանունները փոխարինի´ր համապատասխան հոդերով (եթե պետք է՝ կարող ես նախադասությունից բառ հանել):
Քո ընկերը մենակ քայլում էր փոշեծածկ ճանապարհով:
Ընկերդ միայնակ քայլում էր փոշեծածկ ճանապարհով։
Իմ որսն իր ոտքով եկավ:
Որսս իր ոտքով եկավ։
Մենք, այսինքն՝ ծովափի բնակիչները, ծովից ենք հանում մեր սերունդն ու հարստությունը:
Ծովի բնակիչներս, ծովից ենք հանում մեր սերունդն ու հարստությունը:
Դու՝ մեր ամենաուժեղ մարզիկը, հաղթանակով պիտի գաս:
Մեր ամենաուժեղ մարզիկը,հաղթանակով պիտի գա։
Ես ծեր որսորդ եմ ու կյանքում շատ բան եմ տեսել:
Ծեր որսորդություն կյանքում շատ բաներ եմ տեսել։
Դուք՝ մեր շնորհալի տղաները, ձեր խոսքը դեռ չեք ասել:
Մեր շնորհալի տղաներ, խոսքնեըդ դեռ չեք ասել։
Քո սիրտը քա´ր է, քար:
Սիրտդ քար է, քար։
Ձեր ձեռքն ընկնողին պրծում չկա:
Ձեռքներդ ընկնողին պրծում չկա։
310. Ընդգծված բառերը փոխի´ր՝ առանց նախադասության միտքը փոխելու:
Թանգարանի սրահներից յուրաքանչյուրում ցուցադրվող վաթսուն առարկա կա:
Դպրոցի բոլոր դասարաններում տասնհինգական սեղան է դրված:
Ամեն մի երամում տասնհինգ կռունկ է:
Այդտեղ յուրաքանչյուր գետ երեք վտակ ունի:
311. Բառակապակցություններ կազմի´ր՝ հարցում արտահայտող բառերը գոյականներով փոխարինելով:
Հնարավորություն ունենալ՝ ինչի՞:
Հնարավորություն ընձեռել (տալ)՝ ինչի՞:
Նպատակ ունենալ՝ ինչի՞:
Աշխատանք, խաղ, ուսում, հանգիստ, գործել, խաղալ, սովորել, հանգստանալ (կարող ես շարունակել):
Հարցին պատասխանող բառը բայից առա՞ջ գրեցիր, թե՞ հետո: Ո՞ր դեպքում է բայից առաջ գրելն ավելի բարեհունչ:
312. Ընդգծված բառերն ու արտահայտությունները հոմանիշներով փոխարինիր այնպե´ս, որ տեքստի ոճն ավելի վերամբարձ դառնա (ըստ անհրաժեշտության՝ կարող ես բառեր հանել, բառեր, բառաձևեր կամ բառերի դասավորություն փոխել):
Հին Բաբելոնի հարստությունն ու պերճությունը դեպի իրենց էին համակրում ճամփորդներին: Նրանք գալիս էին իրենց աչքերով տեսնելու քաղաքի հիասքանչ պարիսպները, որոնց վրայով մի քանի կառք կարող էր կողք-կողքի ընթանալ:
Սակայն ճամփորդներին ամենից ավելի համակրում էր Նաբուգոդոնոսոր թագավորի հրաշագեղ պալատը: Պալատի կողքին վեր էր խոյանում, հրաշալի մի շինություն կախովի այգիները: Թագավորը դրանք կառուցել էր իր սիրելի կնոջ համար: Թագուհին մեդացի էր՝ իր հայրենիքի զմրուխտ լեռներին ու անտառներին սովոր: Շոգ ու անտառազուրկ Բաբելոնում կարոտում էր Մեդիայի լեռնային անտառների զովին ու շվաքին: Կնոջ տխրությունը մեղմացնելու համար համար Նաբուգոդոնոսորը որոշեց նրան կարծես լեռներից բերված ամբողջ մի օազիս ընծայել: Եվ կամարակապ չորս հարկերից բաղկացած լայն աշտարակի վրա ստեղծվեցին նշանավոր կախովի պարտեզները: Հասարակ մահկանացուների համար պարտեզները մտնելը գրեթե անհնարին էր. չէ՞ որ դրանք կայսրական պալատի բարձր պարիսպների ետևում էին, իսկ մուտքը պահպանում էր սոսկալի պահակախումբը:
Այդպիսի պարտեզներ ամբողջ աշխարհում ոչ մի տեղ չեն եղել, դրանք շատ ընտիր էին մտածված և հեքիաթային գեղեցկություն ունեին. իզուր չէ, որ ներառվել էին աշխարհի յոթ հրաշալիքների շարքը:
313. Նախադասություններն ըստ օրինակի փոխի´ր (ներգործակա´ն դարձրու):
Օրինակ`Նա պարտվել էր մի հզոր թշնամուց:-
Սիրտը գերվեց աղջկա մի ժպիտից:
• Աղջկա մի ժպիտը գերեց սիրտը:

Այս ծառի տակ ինչ-որ մեկի կողմից գանձ է թաղվել:
• Ծառի տակ ինչ-որ մեկը գանձ է թաքցրել:

Քարը մաշվել, հարթվել էր անձրևից ու քամուց:
• Անձրևն ու քամին քարը մաշել և հարթեցրել էին:

Արտերը խանձվել էին բարկ արևից:
• Բարակ արևը խանձել էին արտերը:

Քարտը լրացվում է միայն չափահաս քաղաքացիների կողմից:
• Քարտը լրացնում էին միայն չափահաս քաղաքացիները:

Նա ազատազրկման է դատապարտվել ու տուգանվել իտալական դատարանի կողմից:
• Իտալական դատարանի կողմից նրան ազատզրկման են դատապարտել և տուգանել են :

Ութ տարի տղամարդ համարվեց ընկերների կողմից ու նրանց հետ հավասար աշխատեց:
• Ընկերները նրան տղամարդ համարեցին և նրա հետ հավասար աշխատեցին:
Դյութվել էր ալիքների ու քամու երգով:
• Ալիքների ու քամու երգը դույթել էր նրան:
Աղջիկը շրջապատված էր հետաքրքրասերների մեծ խմբով:
• Հետաքրքրասերների մեծ խումբը շրջապատել էր աղջկան:
Ընկերս համերգի է հրավիրված:
• Ընկերոջս համերգի են հրավիրել:
Վերջապես խոսքը տրվում է օրվա հերոսին:
• Վերջապես խոսքը տվեցին օրվա հերոսին: :
314. Շարքի բոլոր բառերը, բացի մեկից, նույն ձևով են կազմված: Գտի´ր օրինաչափությանը չենթարկվող բառը.
ա) փառապանծ, հենակմախք, հեռախոս, ռազմակոչ, կիսաշրջանաձև,
Այս շարքի կիսաշրջանաձև բառը տարբերվում է նրանով, որ ունի երեք արմատ, իսկ մնացած բառերը երկու արմատ։
բ) սեղմաժպիտ, կարմրազգեստ, կարմրախայտ, խավարասեր, իսկույնևեթ:
Իսկույնևեթ բառը տարբերվում է նրանով,որ իր հոդակապը և-ն է, նկուղներում միայն ա հոդակապ է։
գ) Մանկություն, գրավիչ, հերարձակ, գրական, քննություն։
Հերարձակ բառը միակ բառն է, որ ունի երկու արմատ առանց ածանցի, մնացած բառերը ածանցավոր է։
315. Հարցում արտահայտող բառերը փոխարինի´ր համապատասխան բառակապակցություններով:
Հեռագիրը պահպանված պատերազմից, բերել էին գիշերը:
Ծաղիկը՝ գեղեցիկ ու գունազարդ, դաշտում կարծես միակն էր:
Աշունը շուկան լցրել է մրգերով՝ անուշահոտ և քաղցրահամ։
Նրա հիասթափությունը մատնում էին աչքերը՝, ծովի նման։
Մի ժպիտ՝ հիմար ու անմեղ, թառել էր դեմքին:
316. Հարցում արտահայտող բառերը տրված գոյականներով փոխարինելով՝ բառակապակցություններ կազմի´ր:
Դիմադրել՝ ինչի՞ն:
Դիմադրել մտքին, դիմադրել ճնշմանը, դիմադրել հեռանալու,դ դիմադրել առաջանալուն, դիմադրել մոռանալու։
Խուսափել՝ ինչի՞ց:
Խուսափել մտքից, խուսափել ճնշումից, խուսափել հեռանալուց, խուսափել առաջանալուց, խուսափել մոռանալու։
Միտք, ճնշում, հեռանալ, առաջանալ, մոռանալ (կարող ես շարունակել):

317. Տրված պարզ նախադասությունները դարձրո´ւ բարդ՝ ավելացնելով փակագծում տրված հարցին պատասխանող նախադասություն (որպեսզի ավելացրածդ նախադասությունը տրվածի հետ կապվի, կարող ես անհրաժեշտ բառ ավելացնել):
Ա´յ աղվեսներ, ձեռք քաշեք ձեր պոչերից, որովհետև դրանք ավելորդ բեռ են ձեզ համար: (ինչո՞ւ)
Ութ տարի մնացի այդ երկրում, քանի որ այնտեղ ապրում էի սիրելիիս հետ: (ինչո՞ւ)
Բոբն արագ վազեց հանդերձանքի կույտի մոտ, որպեսզի իրեն հարմար հանդերձանք գտնի: (ինչո՞ւ)
Նա ուժ հավաքեց, որպեսզի կարողանա առաջ գնալ իր մասնագիտության մեջ: (ինչի՞ համար)
318. Նախադասությունները հնարավոր ձևերով կետադրի´ր այնպես, որ իմաստները տարբեր լինեն:
Հայրն ու մայրը ողջունեցին մեզ համբուրեցին շնորհավորեցին իրար:
Հայրն ու մայրը ողջունեցին մեզ համբուրեցին, շնորհավորեցին իրար:
Հայրն ու մայրը ողջունեցին մեզ, համբուրեցին շնորհավորեցին իրար։
Հայաստանը ուր որոշել էր գնալ մանուկ հասակից չէր տեսել:
Հայաստանը ուր որոշել էր գնալ, մանուկ հասակից չէր տեսել:
Հայաստանը ուր որոշել էր գնալ մանուկ հասակից, չէր տեսել:
Նրանց ոտների տակ մի պահ մթագնում էին ձորերը անտառները սևանում էին ամպերի արանքում բեկբեկված շողերի փայլի մեջ:
Նրանց ոտների տակ մի պահ մթագնում էին ձորերը անտառները, սևանում էին ամպերի արանքում բեկբեկված շողերի փայլի մեջ:
Նրանց ոտների տակ մի պահ մթագնում էին, ձորերը անտառները սևանում էին ամպերի արանքում բեկբեկված շողերի փայլի մեջ:
Խաղաղ գիշերվա մեջ թույլ լույս արձակելով երկու աստղ էր պլպլում Ծիծեռնավանքի ծուռ խաչի վրա:
Խաղաղ գիշերվա մեջ թույլ լույս արձակելով, երկու աստղ էր պլպլում Ծիծեռնավանքի ծուռ խաչի վրա:
Խաղաղ գիշերվա մեջ թույլ լույս արձակելով երկու աստղ էր պլպլում, Ծիծեռնավանքի ծուռ խաչի վրա:
Ծովափին կանգնած աղջիկը հայացքը հառել էր հեռու հորիզոնին:
Ծովափին կանգնած աղջիկը, հայացքը հառել էր հեռու հորիզոնին:
Ծովափին կանգնած, աղջիկը հայացքը հառել էր հեռու հորիզոնին:
319. Ընտանիքի վերաբերյալ հարցեր գրի´ր, տարբեր մարդկանց հետ հարցազրույց վարի´ր ու գրի´ առ (քո կարծիքը փորձիր տրվածդ հարցերով արտահայտել):
320. Փակագծերում տրված բայերը պահանջված ձևով գրի´ր և Ա և Բ տեքստերում բայի ժամանակները համեմատի´ր:
Ա. Հնդկաստանում Հունդեր անունով մի գյուղ կա, որտեղ ծխելը ոչ միայն արգելվում է, այլև պատժելի (պատժվել): Գյուղացիներից ո´վ էլ լինի (լինել), եթե ծխախոտը կամ ծխամորճը բերանին բռնվի (բռնվել), կտուգանվի (տուգանվել): Սակայն վերջին տարիներին Հունդեր գյուղում միայն մի դեպք է եղել (լինել), որն արժանացել է (արժանանալ) պատժի: Բնակիչներն արդեն վարժվել էին (վարժվել) այն մտքին, որ ծխողներն իրենց գյուղում տեղ չունեն (չունենալ): Հնաբնակները պատմում են, որ ծխելու սովորություն չունենալը շատ վաղուց է սկիզբ աֆել (սկիզբ առնել) և սերնդից սերունդ փոխանցվել է (փոխանցվել): Այժմ ոչ ոք չի հիշում (չհիշել), թե ե´րբ և ի´նչ պատճառով է առաջացել (առաջանալ) այդ լավ սովորույթտը:
Բ. Հնդկաստանում Հունդեր անունով մի գյուղ կար, որտեղ ծխելը ոչ միայն արգելվում էր, այլև պատժվում էր (պատժվում): Գյուղացիներից ո´վ էլ լիներ (լինել), եթե ծխախոտը կամ ծխամորճը բերանին բռնվեր (բռնվել), կտուգանվփր (տուգանվել): Սակայն վերջին տարիներին Հունդեր գյուղում միայն մի դեպք կար (լինել), որն արժանացել էր (արժանանալ) պատժի: Բնակիչներն արդեն վարժվել էին (վարժվել) այն մտքին, որ ծխողներն իրենց գյուղում տեղ չունեին (չունենալ): Հնաբնակները պատմում են, որ ծխելու սովորություն չունենալը շատ վաղուց սկիզբ էր առել (սկիզբ առնել) և սերնդից սերունդ փոխանցվել էր (փոխանցվել): Ոչ ոք չէր հիշում (չհիշել), թե ե´րբ և ի´նչ պատճառով էր առաջացել (առաջանալ) այդ լավ սովորույթտը:


321. Երկար ժամանակ է ինչ Կոլումբոսը իր նավաստիների հետ միասին նավարկում էր,որպեսզի գտներ Հնդկաստանը։Ամբողջ նավը ուժասպառ էր եղել։Երկար ժամանակ միայն ձնկերով սնվելով որոշ ծովահեննրի ատամները ամբողջությամբ ընկել էին։Որոշները հույսը արդեն կորցրել էին։Բայց ոչ Կոլումբոսը։Նա հավատում էր որ իր մոտ կստացվի։Մայրամուտին թութակների երամ երևաց,որը թռչում էր դեպի հարավ-արևելք։Դա Կոլումբոսի առաջին նավագնացությունը չէր,և նա հասկացավ որ երամը գնում է ձմեռելու,այսինքն ցամանքը մոտ է։Նա հրամայեց բոլոր նավապետներին թեքել ուղղությունը։

322․Բարենցի ծովի Կիլդին կղզում մի շատ հետաքրքիր լիճ կա։ Լճի ջուրը հինգ շերտ ունի։Առաջին շերտի հատակին տիղմ է։Շերտի ջուրն այնպիսին է,որ հողին է հավասարեցնում ամեն մի կենդաանի բան։Այդ պատճառով ջրի այդ շերտում ոչ մի կենդանի էակ չկա։ Երկրորդ շերտը ծիրանագույն մանրեներով է ծածկված։Այդ մանրեներն այնքան շատ են ,որ չեն թողնում ներքևի շերտի գազերը բարձրանան երրորդ հարկ։ Երրորդ շերտը բնակեցվա է ծովայիին ձկներով,ուզնիներով ու այլ կենդանիներով,որոնք գոյություն ունեն աղի ջրերում։ Չորրորդ հարկում ջուրը շատ աղի և պիտանելի չէ կյանքի համար։Իսկ վերին շերտտում ջրհորի քաղցրահամ ջուր է։Դա էլ քաղցր ջրջրին ուրույն կենդանիների արքայությունն է։ Ամենահետաքրքիրն այն է ,որ այդ տարօրինակ լճի հինգ շերտերրը երբեքը իրար հետ չեն խառվում։


323. Հենր Ռաուլինսոնը Մեծ Բրիտանիայի և Հնդկաստնի միջև երևեկող անգլիական մի նավում նավաստի էր։Նա ուշադիր լսում էր ուղևորների խոսակցությունը։Խոսակցություններից նա հասկանում էր որ ուղևորները վաճառականներ կամ պաշտոնյաններ էին։Նրանք պատմում էին տարօրինակ հրաշքենրի մասին։Պատմություններից տպավորված նա սկսեց երազել հեռավոր ճամփորդությունների ու արկածների մասին։Ծովային ծառայությունը հանկարծ դժնդակ գերություն թվաց։Նա որշեց այդ գերությունից դուրս պրծնել լայնարձակ աշխարհ։ 
324․ Միքայելը ՝ հարևանի տղան,երեկ մեր տանն էր։ Հին ծանոթ տանտիրուհուց նամակ էր ստացել։ Տղան անհամբեր սպասում էր Սևուկի հեռախոսի երևալուն։ Մայրը որդուց՝ Արմենից,արդեն երկար ժամանկ լուր չուներ։ Քուռկիկ Ջալալին արագ՜ մոտեցավ տիրոջը՝ Դավթին։ Հրազդան գետը երևանով է անցնում։ 
325․ Մի գյուղի ճահճում,մի երեխա էր խեղդվում։Նա գոռում էր օգնության կանչելով։Գյուղացի երեխաներից մեկը լսեց օգնության կանչերը։Տղան շտապ կանչեց Հորը,որն էլլ օգնեց խեղդվող տղային։Ճահճից դուրս գալուց հետո,նա շնորհակալություն հայտնեց և շտապեց տուն։Մի քանի ժամ հետո նա Հոր հետ վերադարձավ։Պարձվեց որ Հայրը մեծահարուստ է։Նա գյուղացուն առաջարկեց մեծ դրամական նվեր,բայց գյուղացին կտրականապես հրաժարվեց։Մեծահարուստը ուզում էր ինչ որ ձև շնորհակալություն հայտնե,այդ պատճառով նա առաջարկեց վճարել տղայի ուսումը քաղաքում։Գյուղղացին համաձայնվեց։Հետագայում այդ փոքրիկ տղան դարձավ ԱՄՆ ի: 
326. Վագրը ծառի ետևից մռչաց,որպեսզի վախեցնի առյուծին։ Նավակը մյուս ափին էր կանգնած,որովհետև գետը վարարում էր։ Ինքն էլ իր ասածին չի հավատում,այնքան է ստել բոլորինը։ Մինչր կյանքի վերջը ծիծաղելու է վրադ,ինչ է թե գնացել էս այդտեղ։

 328․ անակընկալ,անըմբռնելի,օրըստե,ակնթարթ,անընդմեջ,լուսնկա,մթնկա,համընդհանուր․մերթընդմերթ,ակնհայտ,անըդհատ,անհյուրընակլ,սրընթաց։
330.Ա-Գերմանիայի դպրոցներում կատարված ուսումնասիրություններից հետո պարզվեց,որ քաղաքի երեխաները գյուղական կյանքի մասին ոչ մի պատկերացում չունեն։Օրինակ նրանցից շատերը կարծել են,որ կաթը ֆաբրիկայում է պատրաստվել։Կրթության նախարարությունը, դրությունը շտկելու նպատակով,պահանջել է, որ բոլոր քաղաքների կենդանաբանական այգիներում կովեր ցուցադրեն և օրվա մեջ երեք անգամ կազմակերպել նրանց կիթը։
Ա տարբերակ-Ներկա ժամանակ
Բ տարբերակ-Անցյալ ժամանակ

332․Քամի-հողմ,պտուտահողմ,մրրիկ,փոթորիկ
Ձայն-Ծպտուն,հնչյուն,ճիչ,գոռոց
Վախ-երկյուղ,սարսափ,ահ,ահասարսափ
Գեղեցիկ-բարեդեմ,սիրունիկ,սիրուն,չքնաղ,չնաշխարհիկ
Տքեղ-անդուրեկան,անհաճո,կոպտերես,գեշ,հրեշադեմ
Շատ-մեծաթիվ,բազմաքանակ,բազմաթիվ,մեծաքանակ,բազում
Ցանկություն-փափագ,տենչ,տենչանք
Ծիծաղել-ժպտալ,խնդալ,կարկաչել,հռհռալ,կչկչալ


333․<<Շունն ու կատուն>>,այդ ժամանակվա հայտնի պատմվածքներից մեկը, Հ․Թումանյանն է գրել։
Ընկերը,որը հիմա հիվանդանոցում է,դռան ճեղքից երբեմն ներս էր մտցնում գլուխը։
Ժպտալով հեռացավ պատուհանից,որը բավականին բարձր էր ու նորից ձեռքն առավ գիրքը։
Պարտավոր ես արքայադստերը զվարճացնել,ինչը շատ հեշտ է,որ գլուխդ չթռչի և վերջ։

334․Օրվա մեջ քսան սիգարետ ծխողն ամեն տարի ավելի քան հարյուր տասնյոթ հազար քառակուսի սանտիմետր թուղթ, ծուխ ու մոխիր է դարձնում: Այդքան թուղթ բավական է երեք հարյուր էջ ունեցող մի գիրք հրատարակելու համար: Մի անգամ տասնվեց տղա բաժանվեց երկու խպմբի: Իրար ետևից յոթանասունհինգ բառ թելադրվեց: Այդ բժշկի երեսունհինգ վիրահատությունն էլ հաջող է անցել: Հիսունչորս հոյակապ նկարներով այդ գիրքը շատ հին է: Հավաքվածներից ամեն մեկը երեք լեզու գիտեր: Երգիչներից ամեն մեկը հինգ երգ կատարեց: Դրածդ ակնոցը քեզ սազում է:


336.Պատրաստ լինել՝ կռվին։
Պատրաստվել՝կռվին։
Պատրաստ լինել՝հաշտությանը։
Պատրաստվել՝հաշտությունին։
Պատրաստ լինել՝ձեռք մեկնելուն։
Պատրաստվել՝ձեռք մեկնելուն։
Պատրաստ լինել՝փոփոխությանը։
Պատրաստվել՝փոփոխությունին։
Պատրաստ լինել՝քննարկմանը։
Պատրաստվել՝քննարկումներին։
Պատրաստ լինել՝դիմագրվանը։
Պատրաստվել՝դիմագրվանին
։

337.
Տեքստը գրավոր փոխադրի´ր՝ ուրիշի ուղղակի խոսքերն անուղղակի դարձնելով:
Երկրորդ մոլորակի վրա ապրում էր փառասերը:
- Օ՜, ահա և երկրպագու հայտնվեց,- հեռվից Փոքրիկ իշխանին նկատելով, բացականչեց նա:
Չէ՞ որ սնապարծ մարդիկ միշտ մտածում են. «Հավանաբար, բոլորն էլ ինձնով հիացած են»:
- Բարի օր,- ասաց Փոքրիկ իշխանը:- Ի՜նչ հետաքրքիր գլխարկ ունեք:
- Սա նրա համար է, որ գլուխ տամ,- բացատրեց փառասերը,- գլուխ տամ, երբ ինձ ողջունելու լինեն: Դժբախտաբար, այստեղ ոչ ոք չի գալիս:
- Ահա թե ինչ,- շշնջաց Փոքրիկ իշխանը: Բայց նա ոչինչ չհասկացավ:
- Հապա մի ծափ տուր,- ասաց փառասերը:
Փոքրիկ իշխանը ծափ տվեց: Փառասերը գլխարկը հանեց և սկսեց համեստորեն գլուխ տալ:
«Այստեղ ավելի ուրախ է, քան ծեր թագավորի մոտ»,- մտածեց Փոքրիկ իշխանը: Եվ նա նորից սկսեց ծափ տալ, իսկ փառասերը նորից, գլխարկը հանելով, խոնարհվեց:
Այսպես մի հինգ րոպե նույն բանը կրկնվեց, և Փոքրիկ իշխանը ձանձրացավ:
- Իսկ ի՞նչ պետք է անել, որ գլխարկը ընկնի,- հարցրեց նա:
Բայց փառասերը չլսեց: Սնապարծ մարդիկ, բացի գովեստից, ամեն ինչի նկատմամբ խուլ են:
- Դու իսկապե՞ս իմ խանդավառ երկրպագուն ես,- Փոքրիկ իշխանին հարցրեց նա:
- Իսկ այդ ինչպե՞ս են երկրպագում:
- Երկրպագել նշանակում է ընդունել, որ այս մոլորակի վրա ես ամենագեղեցիկն եմ, ամենից շքեղը, հարուստ ու խելոքը:
- Բայց չէ՞ որ քո մոլորակի վրա ուրիշ մարդ չկա:
- Դե ոչինչ, ինձ հաճույք պատճառելու համար, միևնույն է, հիացիր ինձանով:
- Ես հիանում եմ,- ուսերը թոթվելով ասաց Փոքրիկ իշխանը,- բայց մի՞թե դա քեզ ուրախություն է պատճառում:
Եվ նա փառասերի մոտից փախավ:
«Իսկապես որ մեծահասակները շատ տարօրինակ մարդիկ են», - պարզամտորեն մտածեց նա ու ճանապարհ ընկավ:

338.
Ջրհորից սառը ջուր կհանենք: (որ դեպքում)
Ջրհորից սառը ջուր կհանենք, եթե պետք լինի:
Կարո՞ղ եմ փրկել այս փոքրիկին: (որ դեպքում, կամ ինչ պայմանով)
Կարո՞ղ եմ փրկել այս փոքրիկին, եթե նա քնած է:
Կետորսական նավերի մի խումբ վերջերս ժամանեց: (ինչու, ինչի համար)
Կետորսական նավերի մի խումբ վերջերս ժամանեց` կետ որսալու համար:
339.
Ա. Խոտերն ու ծաղիկներն ինչպե՞ս (արտահայտել) զգացմունքները, եթե շարժվել կարողանան: Եթե բուսաբանները փորձեր անեն ու իմանան այդ հարցի պատասխանը, օգտակար բույսերի համար ավելի լավ պայմաններ (ստեղծել) և, հավանաբար, (կարողանալ) ավելի արդյունավետ պայքարել մոլախոտերի դեմ:
Խոտերն ու ծաղիկներն ինչպե՞ս կարտահայտեն զգացմունքները, եթե շարժվել կարողանան: Եթե բուսաբանները փորձեր անեն ու իմանան այդ հարցի պատասխանը, օգտակար բույսերի համար ավելի լավ պայմաններ կստեղծեն և, հավանաբար, կկարողանան ավելի արդյունավետ պայքարել մոլախոտերի դեմ:

Բ. Խոտերն ու ծաղիկներն ինչպե՞ս (արտահայտել) զգացմունքները, եթե շարժվել կարողանային: Եթե բուսաբանները փորձեր անեին ու իմանային այդ հարցի պատասխանը, օգտակար բույսերի համար ավելի լավ պայմաններ (ստեղծել) և, հավանաբար, (կարողանալ) ավելի արդյունավետ պայքարել մոլախոտերի դեմ:
Խոտերն ու ծաղիկներն ինչպե՞ս կարտահայտեին զգացմունքները, եթե շարժվել կարողանային: Եթե բուսաբանները փորձեր անեին ու իմանային այդ հարցի պատասխանը, օգտակար բույսերի համար ավելի լավ պայմաններ կստեղծեին և, հավանաբար, կկարողանային ավելի արդյունավետ պայքարել մոլախոտերի դեմ:

340.
Մի առիթով Սոֆոկլեսն ասաց, որ իմ ստեղծագործության երեք տողի վրա երեք օր աշխատել եմ:
- Երեք օր,- բացականչեց մեկ ուրից բանաստեղծ և ավելացրեց, որ նույն ժամանակում ինքը հարյուր տող ստեղծեր: Սոֆոկլեսը պատասխանեց, որ միանգամայն հնարավոր է, բայց այդ ստեղծագործությունն ընդամենը երեք օր կապրեր:



Ավետիք Իսահակյան

Իսահակյանը ծնվել է 1875 Ղազարապատ գյուղում։Նախնական կրթությունը ստացել է Ալեքսանդրապոլում (Գյումրի)։Սովորել է Գևորգյան ճեմարանում(1889-1892թթ,):1839թ-ին ընդունվում է Գերմանիայի Լայցպիգի համալսարան, փիլիսոփայությություն բաժի, որպես ազատ ունըկնդիր։1895թ –ին վերադառնում է Հայաստան։ 1897թ-ին լույս է տեսնում է Իսահակյանի առաջին ու միակ բանաստեղծությունների ժողովածուն <<Երգեր ու վերքեր>>։
1915թ –ի ՄԵԾ Ե ղեռնի ողբերգությունը պետք է պատկերեր Սպիտակ Գրքում, բայց ցավոք գիրքը մնում է անավարտ,բայց գրքից շատ մաս տեղ է գտել <<Հիշատակարանները>> գրառումներում:Մեզ են հասել Իսահակյանի արտասանությունները, լուսանկարները։Իսահակյանը ծնվել է 1875 Ղազարապատ գյուղում։Նախնական կրթությունը ստացել է Ալեքսանդրապոլում (Գյումրի)։Սովորել է Գևորգյան ճեմարանում(1889-1892թթ,):1839թ-ին ընդունվում է Գերմանիայի Լայցպիգի համալսարան, փիլիսոփայությություն բաժի, որպես ազատ ունըկնդիր։1895թ –ին վերադառնում է Հայաստան։ 1897թ-ին լույս է տեսնում է Իսահակյանի առաջին ու միակ բանաստեղծությունների ժողովածուն <<Երգեր ու վերքեր>>։1915թ –ի ՄԵԾ Ե ղեռնի ողբերգությունը պետք է պատկերեր Սպիտակ Գրքում, բայց ցավոք գիրքը մնում է անավարտ,բայց գրքից շատ մաս տեղ է գտել <<Հիշատակարանները>> գրառումներում:Մեզ են հասել Իսահակյանի արտասանությունները, լուսանկարները։

                              Թարգմանցած տոն
1979թ․ից սկսած երեք տարին մեկ անգամ,հոկտեմբերի երկրորդ շաբաթ օրը նշվում է թարգմանական արվեստի տոնը։Թարգմանիչ վարդապետների տոնը հիշատակը Հայ եկեղեցին տոնում է տարին երկու անգամ։ Առաջին հայերեն թարգմանությունը կատարել է Մեսրոպ Մասշտոցը ասորերեն Աստվածաշնչից։ Դա եղել է Սողոմոն իմաստունի առակներ գրքից գրքի <<Ճանաչել զիմաստութիւն և զխրատ, իմանալ զբանս հանճարոյ>>։ Հետագայում Մեսրոպ Մաշտոցի և Սահակ Պարթևի օգնությամբ բացվում են դպրոցներ,որտեղ աշակերտները թարգմանում էին Աստվածաշունչը,իսկ Մաշտոցը և Սահակ Պարթևը խմբագրում էին տեքստը։ Հետագայում նույնպես շարունակվել է թարգմանչական գործը թարգմանություններ են կատարվել վրացերենից, պարսկերենից, հին ֆրանսերենից, թուրքերենից, ռուսերենից, անգլերենից, իտալերենից, լեհերենից և իսպաներենից:


                               

               
               Լիվինգսթոն Լարնեդ, «Հոր զղջումը»

1․«Բոլոր մեծահասակները առաջ երեխա են եղել, միայն թե նրանցից քչերն են այդ բանը հիշում»: Համաձա՞յն ես Էքզյուպերիի այս մտքի հետ, պատասխանդ հիմնավորիր:
1․Ես համաձայն չեմ  Էքզյուպերիի այս մտքի հետ,որովհետև բոլոր մեծահասակներն էլ հիշում են իրենց մանկությունը և դրանով են հպարտանում։
2․Ինչ եք կարծում՝ ինչո՞ւ են մեծահասակները երեխաներին չափում սեփական տարիների չափանիշով:
2․Որովհետև նրանք արդեն անցել այդ ճանապարհը։



Ակսել Բակունց «Ալպիական մանուշակ» վերլուծություն․
<<Ալպիական մանուշակ» պատվածքը շատ հետաքրքիր և խորիմաստ էր:Կային շատ կերպարներ՝ ալպիական մանուշակը,բզեզը,նկարիչը,հնագետը,նրանց առաջնորդը,հնձվորը,գյուղացի կինը,կնոջ տղան և գյուղացի ամուսինը:Ինձ առավել շատ դուր եկավ կնոջ կերպարը,որը նման էր մի գեղեցիկ ալպիական մանուշակի:Ամեն մի կերպար ինձ դուր եկավ յուրովի:Նկարիչը շատ նրբանկատ էր,իսկ հնագետը բնավորությամբ նման էր գյուղացուն:Գյուղացին մի գյուղացի էր որը,աշխատում էր հոխի և ցուրենի հետ:Իսկ այն երերք ձիավորները՝ նկարիչը,հնագետը և նրանց առաջնորդը քաղաքից էին:Իսկ նրանց գյուղը մի խխճուկ գյուղ էր,այնտեղ չկային՝ շենքեր,այնտեղ միայն վրաններ էին:Հնագետի և գյուղացու ցանկությունը մեկներ՝ գտներ գանձերը:Գյուղացին ցանկանում էր գտնել գանձերը քանի որ,նա ցանկանում էր գնել իր համար՝ կով և ոչխար:Իսկ հնագետը ցանկանում էր մասնագիտական հաճույք ստանար դրանից:Կարծում եմ որ,այդ պատմվածքը կոչվում է «Ալպիական մանուշակ» քանի որ,ամեն ինչ կապված է այդ մանուշակի հետ,սակայն ես կվերնագրեի «երեք ձիավորները»:


            Չարլի Չապլինի նամակը դստերը

Չապլինը մտահոգվելով իր դստեր մասին ամանօրյա տոներին մոտ նրան նամակ է գրում։Նրա դուստրը բավականին հայտնի բ վվպարուհի էր։Չապլինը վախենում էր որ իր աղջիկը այդ փառքից մոռանա,որ նա սովորական մահկանացու է։Չարլին ասում է ,լարախաղի վրայի `վարպետը ավելի կայուն է,փառքի շեմին կանգնած մարդը։Նա խորհուրդ է տալիս աղջկան չմոռնալ իր ծանոթների մասին,որոնք գումարի կարիք ունեն,և ոչ միայն ծանոթներին,այլ նաև սովորական վարորդին, որ իրան տուն է տանում։Խորհուրդ է տալիս հետաքրքրվել նրա ընտանիքով,և եթե կարիք կա թեյավճարի կարգով ավել գումար նրան թող։այս նամակում Չապլինը աղջկան ուզու հասկացնել,որ հայտնիությունը ու փառքը փոխում են մարդոն,և նա չի ուզում որ նույնը կատարվի իր աղջկա հետ։



                      Հին հայկական ֆիլմեր


Զարե․
1926 թվականին Հայֆիլմ կինոստուդիան նկարահանեց համր գեղարվեստական ֆիլմ։ Ըստ Լազոյի վիպակի։ Ֆիլմի պրեմիերան եղել է 1926 թվականին նոյեմբերի  9 -ին է։
Ֆիլմը պատմում է Անդրկովկասում թափառող քրդերի կյանքի և ցարական պաշտոնյաների դեմ նրանց պայքարի մասին։ Քուրդ աղջիկն ու պատանին պաշտպանում են իրենց սիրո, երջանիկ կյանքի իրավունքը։
                              Ֆիլմն առաջին անգամ ցուցադրվել է Մոսկվայում՝ հունվարի 31 1927 թ
                             Ֆիլմը նկարահանվել է Հայաստանի Ալագյազ և Սարիբլախ գյուղերում
                             Երիտասարդ քուրդ ռեժիսոր Մյուջե Արսլանի խոսքով, «Զարե»-ն քրդական առաջին ֆիլմն է։ «Այս ֆիլմից հետո քրդական կինոն լռել է մինչև 1991 թվականը»,– ասել է նա։




  Շոր և Շորշոր․

 1926 թվականին «Պետֆոտոկինո» կինոստուդիան նկարահանեց սև-սպիտակ համր գեղարվեստական ֆիլմ։ Այլ անվանումը՝ «Հայկական Պատ և Պատաշոն»։Մուշեղ   Բագրատունու համանուն պատմվածքի էկրանավորումը։ Այս ֆիլմը հայկական առաջին կատակերգությունն է։
Ֆիլմը պատմում է անբան ու հարբեցող երկու ընկերների՝ Շորի ու Շորշորի զվարճալի արկածների մասին։ Նրանց կանայք տնից դուրս են անում՝ պահանջելով չվերադառնալ                                                                                առանց սննդի, բայց ընկերները օգտագործում                                                                                են համագյուղացիների սնոտիապաշտությունը                                                                              միայն խմիչք ստանալու համար։
                                                                             Համո Բեկնազարյան սցենարը գրել է մեկ գիշերում, տասնմեկերորդ օրը ֆիլմը նկարահանված էր և խմբագրած։ «Շոր և Շորշորը» մեծ հաջողություն ուներ Հայաստանում և արտասահմանում՝ ստուդիային բերելով «ավելի քան երեք հարյուր հազար շարժակազմի մասհանումներ»։





        Խասփուշ
Խասփուշ․ 1927 թվականին Հայֆիլմ կինոստուդիան նկարահանեց համր գեղարվեստական ֆիլմ Րաֆֆու և Վրթանես Փափազյանի ստեղծագործությունների հիման վրա։1891թ․
Պարսկաստանում խասփուշների՝ գյուղացիների և արհեստավորների ապստամբության մասին։











                                         Վահան Տերյան




Անուշ անուրջով պաճուճիր հոգիս,
Նստիր մահճիս մոտ ու տխուր երգիր,
Մոր պես քնքշաբար մոտեցիր դեմքիս,
Խաղաղ փայփայիր սիրտս տարագիր։
Լայն դաշտերի մեջ դանդաղ մշուշում,
Լքված լռության ծածկոցն է իջել.
Իմ սիրտը հավետ կարոտն է մաշում,
Իմ տխուր հոգում երգերն են ննջել։
Երգի՛ր ինձ համար, երգի՛ր ինձ համար,
Ինձ հեքիաթ ասա, անրջանք բեր ինձ,
Ցրիր քո երգով մռայլ ու համառ
Աշնան գիշերը իմ լքված սրտից։


                                     
             

               Մի թե վերջին պոետն եմ ես

                        վերլուծություն․



Տերյանի այս ծանր ու դրամատիկ տողերի մեջ պատմում է ժողովրդի ծանր ճակատագրի մասին: Այսուհանդերձ, նուրբ ու զգայուն հոգու տեր բանաստեղծը իր մեծ նախորդի՝ Թումանյանի պես չկորցրեց իր հույսն ու հավատը սեփական ժողովրդի ապագայի նկատմամբ՝ խորապես գիտակցելով, որ մարդկային զգացմունքներից գերագույնը հայրենիքի նկատմամբ ունեցած սերն է:









                                                                        










Комментариев нет:

Отправить комментарий