Հայոց լեզու ընտրություն

Վարժություն 1։ Արտագրե՛լ՝ փակագծերում տրված հարանուններից ընտրելով նախադասությանը համապատասխանողը:

1. Գրախանութում վաճառվում է այդ բառարանի երկրորդ հրատարակչությունը:

2. Այդ հրատարակությունը լույս է ընծայել գրքի վերջին հատորը։

3. Նա այդ գործում մեծ երախտիք ունի։

4. Այդ առաջարկը վեճերի ու քննարկումների տեղիք տվեց:

5. Ամենուրեք փթթում էին կանաչ այգիներն ու գեղեցիկ ծաղկանոցները։

6. Բակում խաղացող երեխան հովհարով գլխարկ էր դրել։

7. Զարմացած երեխան թոթվեց ուսերը։

8. Մարզիկները մրցույթին մասնակցելու հրավեր էին ստացել։

9. Ջրատար խողովակի փականը նորոգեցին։

10. Վարպետը պատրաստակամությամբ օգնեց մեզ։

Վարժություն 2։ Գտնե՛լ և դո՛ւրս գրել հարանուն բառերն ու բառաձևերը. ո՞ր բառերն են (բառաձևերը) քերականական փոփոխության հետևանքով հարանուն դարձել այլ բառի։

Տաք ճառագայթ է, մրսած փաթիլ...

Մրսած փաթիլը դառնում է կաթիլ....

Եվ պիտի ելնի ծիլը հողից,

Եվ արտը կախվի լեռան կողից։

Եվ ծիլը պիտի դառնա ցողուն,

Ցողունը պիտի հասկահանի



Մրսած փաթիլ, մրսած փաթիլ,արտը,սվսվոցներով հասկանալի,



Սվսվոցներով հասկանալի։

Եվ հասկը ուռած կոպերի տակ

Ամփոփի պիտի արևներ խակ….

Եզը գութանի գութն ու գրգիռն էր,

Ոգու կորովն ու արյան թրթիռն էր,

Ուղեծիր հանող նրա հրթիռն էր… Ճակատագիրն էր։

Եզան կերածը դարման ու սեզ էր

, Ինքը բարության քայլող մի դեզ էր,

Համառ էր, բայց և խոնարհ ու հեզ էր….

Հայրենի հեռավոր ձորում

Քարերից երկինք է ծորում։

Հայրենի հեռավոր դռան

Ծաղկել են ծառերը նռան։

Թափառող թախիծն եմ հողիդ,

Հայրենի հեռավոր հովիտ։

Կատարեք տրված առաջադրանքները`
1. Հետևյալ դարձվածքները փոխարինի՛ր հոմանիշ բառերով.

Վիզ ծռել-խնդրել ականջով ընկնել-ԼՍԵԼ 

ական թոթափել-շտապ
սիրտը կախ-տխրել
ճակատը բաց-

2. Ա շարքի որևէ բառի բաղադրիչ + բ շարքի որևէ բառի բաղադրիչ կառույցով ստացի՛ր երկու նոր բառեր (մեկը` հոդակապով).
ա/ դժգույն, պարծանք, կղզյակ, անձրևանոց
բ/ օթևան, հուշկապարիկ, տգեղ, գինեվետ:
3. Գտի՛ր ամեն շարքի «ավելորդ» բառը.
ա/ առատ, վարար, հորթ, հուռթի
բ/ Մարիամ, Աշխեն, Մհեր, Տիգրան
գ/ վազող, փախած, իմացած, կարդացող:

4. Ամեն բառին մի տառ ավելացնելով` ստացի՛ր նոր բառ`
Վերացնել, չհագցնել, գաղութ, մաշկ, տգետ, գրավել, հաշմվել,մ ամուլ, բարկ, տալիք:

5. Բառակազմական տրված կաղապարներով կազմի՛ր մեկական բառ`

Գոյական + գոյական + ածանց սեղանատնային
Ածանց + ածական + հոդակապ + դերբայ
Ածական + հոդակապ + գոյական
Գոյական + բայահիմք
Թվական + գոյական
Գոյական + բայահիմք + ածանց:

2,Գունագեղ, անձրևապար,գունեվետ

Վարժություն 1։ Գտնե՛լ մեկ արմատ և երկու ածանց ունեցող բառերը (բառի մեջ կարող է լինել նաև հոդակապ)։ Կազմե՛լ նախադասություններ՝ գործածելով այդ բառերը։

Լուսանկարչական, տեսականորեն, գրահրատարակչական, հացթուխ, ծովեզրյա, դարբնություն, բարեհամբույր, ատաղձագործ, մանրանկարչություն, հրուշակագործ, վերաբաշխում, գիտականորեն, անօգնական, բազմություն, տգիտություն:

Տեսականորեն,տգիտություն,անօգնական,

Վարժություն 2։ Գտնե՛լ մեկ արմատից և մեկ ածանցից կազմված բառերը:

Հայեցակարգ, մետաղյա, բացառիկ, ասեղնագործություն, հաշվեկշիռ, որսորդ, պողպատե, ձուլակաղապար, հնություն, ժամանակահատված, արժեիջեցում, նվիրում, միջազգային, գունեղ, իրականություն, ընդհանրացում, հարթակ, խտրականություն, մեղմորեն, միջնակարգ, շարժուն, ներգաղթյալ, մենաշնորհ, միջուկ, բուսականություն։

Մետաղյա, գունեղ, պողպատե,հարթակ,միջուկ,։